| Jonkheer Jacob van Eyck | ||||
De Goudse Cis en Dis klokken, of de "Nootsakelijkheid' of 'On-nootsakelijkheid' De beiaard van de Sint Janstoren te Gouda |
Jonkheer Jacob van Eyck is in het
bijzonder beroemd geworden vanwege zijn virtuositeit op de blokfluit en
zijn verzameling liedbewerkingen voor de blokfluit 'Der Fluyten Lust-Hof'.
Wat velen niet weten is dat Van Eyck ook stadsbeiaardier van Utrecht was
en verder werkzaam was als beiaardadviseur en klokkenstemmer. Zonder de
kennis en hulp van Jacob van Eyck hadden de gebroeders Hemony met het
stemmen van klokken waarschijnlijk nooit zulke goede resultaten bereikt.
Van Eyck was degene die voor het eerst de boventonen van een klok
vaststelde. Bekend is het verhaal dat hij experimenteerde met wijnglazen.
Door op de toonhoogte van één van de eigen frequenties van een glas te
fluiten, liet hij deze toon in het glas meeklinken. De bekende franse
wijsgeer René Descartes schreef in een brief uit 1638 dat hij in Utrecht
een blinde musicus ontmoet heeft, die gewoonlijk op de klokken van de
toren speelt en die aan Descartes toonde dat hij zonder de klok aan te
raken, elk van de grootste klokken vijf of zes verschillende tonen kon
laten voortbrengen. Hij deed dat door zijn mond dicht bij de klokwand te
brengen en zacht de toon aan te heffen die hij de klok wilde laten nadoen.
De technische expertise van Hemony en Van Eyck ten aanzien van het stemmen
van klokken, leidde tot de vaststelling dat de zuiverheid van klokken,
alles te maken heeft met een evenwichtig klokprofiel.
Wout van der Linde speelt "D oen Daphne d’over schoone maeght" door Jonkheer Jacob Eyck (ca. 1590-1657) op de beiaard van de Sint Janstoren van Gouda. Download hier MP3 17 mb. |
De Domtoren van Utrecht waar Jonkheer van Eyck de beiaard bespeelde. Jonkheer Jacob van Eyck (ca. 1590 - 1657) |
