'Nootsakelijkheid' of 'On-nootsakelijkheid' |
||||
De beiaard van de Sint Janstoren van Gouda De klokkengieters Francois en Pieter Hemony Jef Denijn en de renaissance van de beiaardkunst |
In 1675 wilde de stad Gouda
niet achterblijven bij de steden waar al een Hemony-beiaard in de toren
hing. Bij de onderhandelingen daarover liet men zich adviseren door
Quirinus Gerbrandt van Blankenburg (1654-1740) Deze in Gouda geboren zoon
van Gerbrandt van Blankenburg die van 1648 tot 1708 als organist van de
Sint Janskerk werkzaam was, werd beschouwd als deskundige op het gebied
van orgels en klokkenspelen. Zijn advies was even waardevol als kostbaar:
volgde men zijn raad op dan zou dit een kostenvermeerdering van 30 %
betekenen! Dit kwam vanwege het feit dat Quirinus adviseerde om een
volledig chromatisch bas-octaaf aan te schaffen. Twee zware (en dus dure)
extra klokken -de "cis"en "dis"die in die tijd nog
duidelijk als overbodig werden gezien. Zijn pleidooi voor de extra
basklokken beschreef hij in een helaas verloren geraakt boekje met als de
titel 'Nootsakelijkheid' van Cis en Dis in de Bassen der Klokken' Pieter
Hemony zag de noodzaak van deze klokken niet in en diende Quirinus van
repliek met een fel getoonzet geschrift, waarvan de titel boekdelen
spreekt 'De On-noodsakelijkheid en Ondienstigheid van Cis en dis In de
Bassen der Klokken'. Het geschrift van Pieter Hemony werd mede ondertekend
door de stadsbeiaardiers van Amsterdam en Brielle. Dirck Scholl,
stadsbeiaardier van Delft deed er nog een schepje bovenop met zijn gedicht
'Toe-gift, op Cis en Dis' Quirinus moet wel overtuigend hebben gesproken,
want zijn wensen werden ondanks het felle verzet, volledig ingewilligd. De
beiaard van Gouda is de enige Hemony-beiaard met een volledig bas-octaaf.
|
De Sint-Janstoren met de Hemony beiaard te Gouda. De gebroeders Hemony samen met Jacob van Eijck DeDe |