Broekse- en tuimelaarse twisten | ||||
![]() Het broeksysteem van de Zuidertoren te Amsterdam. De oude speeltafel met 'Hollands pendaal' van de Zuidertoren te Amsterdam De Goudse Cis en Dis klokken, of de "Nootsakelijkheid' of 'On-nootsakelijkheid' |
Aan het begin van de vorige eeuw werd het spel
van de Nederlandse beiaardiers gekenmerkt als saai en sober, waarin
spaarzaam gebruik werd gemaakt van versieringen en virtuoze
toonladderpassages. Deze 'Hollandse speelwijze' sproot enerzijds voort uit
een gebrek aan scholing van de beiaardiers, en anderzijdsvanuit een
dogmatische opvatting over het muziekrepertoire, dat voornamelijk bestond
uit eenvoudige melodieën. Maar niet in de laatste plaats was de aan het
begin van de vorige eeuw gangbare tractuurinrichting met het gebrekkige 'broeksysteem'
er de oorzaak van dat de hollandse beiaardiers zo strak speelde. toen
vanaf 1900 de Vlaamse beiaardier Jef Denijn het oude 'tuimelaar'principe
weer in ere herstelde, bleven de hollanders qua speeltechniek en
beiaardinrichting achter bij hun zuiderburen. De Vlaamse speelwijze was er
één van expressie en virtuositeit. er ontstonden kampen tussen de
aanhangers van het 'broeksysteem' (Holland) en die van het 'tuimelaarsysteem'
(Vlaanderen). De discussies tussen noord en zuid werden met zoveel
krachttermen bijgezet dat men ze spottend 'de broekse- en tuimelaarse
twisten' noemde. Vandaag de dag is de discussie weer terug in de beiaard
wereld, nu met het verweer dat beiaarden origineel ingericht moeten worden.
(Zuidertoren Amsterdam
Haarlem
Bakenessertoren Amersfoort
Onze Lieve Vrouwe Toren) Op de Zuidertoren te Amsterdam is men er
zelfs toe overgegaan om een klavier met Hollands pendaal te bouwen, helaas
met een groot 'spaanplaat gehalte' !
|
"Klokkennist" Jacob Vincent broedelijk samen met de Vlaamse beiaardier Jef Denijn De Zuidertoren te Amsterdam De Hemony beiaard van Amersfoort |